Tarih boyunca insan, kabile,
kavim yada topluluklar yeryüzündeki yer altı ve yerüstü madenleri çok amaçlı
kullanmışlardır. Fakat son yüzyıl içerisinde birçok maden ve zenginlikler
konuya taraf ülkelerce tehdit, şantaj ve güvenlik bağlamında kullanılmıştır. Uluslararası
ilişkiler analizlerinde petrol, doğal gaz, su ve enerji varlıkları
21.yüzyıldaki gibi hem teori hem de eylemler içerisinde bu kadar sık
kullanılmamış, güvenlik ve risk oluşturacak boyutlara varmamıştır. Bu varlıklar
Ulusal, Uluslararası, Bölgesel, Coğrafyalar ve kıtalararası restleşmelere zemin
dahi hazırlamıştır. Ülkelerin ulusal varlıkları olmasına rağmen çeşitli
nedenler ile bilhassa dolaylı yada doğrudan müdahaleler ile başka ülkelerce bu
varlıklar şantaj ve restleşmeler doğurmuştur. İştah açıcı olarak bulunan doğal
zenginlikler sahip olunan ülkeler tarafından finansal, ve ekonomik kaynağın
yanı sıra stratejik, jeopolitik, jeostratejik ve taktiksel avantajlar elde
edilmiştir. Bu iştah açıcı doğal zenginlikler dolaylı yada doğrudan çoklu ve
ikili sorunları meydana getirmiştir. Yakın sınırlar yada kültürel bağlar ile
ortaya çıkan paylaşımcı zihniyetler türemiş hatta pay edilmeye çalışılmıştır.
İkili yada çoklu anlaşmazlıkların doğurduğu sorunlar başka ülkelerin müdahil
olması ile daha çok karmaşık ve çözümsüzlük meydana getirmiştir. Sorunlu
sınırlar arasındaki fiziki çatışmalardan sonra sosyolojik sınırlar doğurmuştur.
Yüzyıllardır birlik, beraberlik ve kardeş içerisinde yaşayan ve tek çatı
altında ulus olma bilinci ile farklı grup ve ülkelere direnmiş tarihi
birliktelikler petrol, doğal gaz ve enerji bolluğu nedeni ile yıllar yılı
beraberlikler dolaylı yada doğrudan zedelendirilmiş ilerleyen süreçler de
karşılıklı uyuşmazlıkları doğurmuştur.
Türkiye’nin enerji hattı ve
dağılımı
Asya, Avrupa, Türkiye,
Kafkaslar ve Rusya enerji hattı ve dağılımı
Rusya, Türkiye ve Avrupa’nın
enerji hattı ve dağılımı
Türkiye, Asya ve Kafkasya’nın
enerji hattı ve dağılımı
Asya’nın enerji hattı ve
dağılımı
Kafkasların enerji hattı ve
dağılımı
Asya ve Rusya’nın enerji
hattı ve dağılımı
Batı ve Doğu Avrupa’nın
enerji hattı ve dağılımı
Irak’taki petrol ve doğal gaz
rezerv ve üretim tesis ve terminalleri
Suriye’deki petrol ve doğal
gaz rezerv ve üretim tesis ve terminalleri
Bu yazı geneli itibari ile
araştırılmış olup, kaynakçaları ile yayımlanmış olarak EMRE AÇIKEL'e aittir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder